نحوه آداب معاشرت با اطرافیان

 در دیدگاه اسلامى، جامعه و معاشرت روابط انسانى آن، رنگ الهى و عبادى به خود مى ‏گیرد و همه جنبه ‏هاى گوناگون رفتار آدمى در جهت نیل به هدف نهایى که انسان کامل شدن است، معنا و مفهوم مى ‏یابد. آداب معاشرت از نظر اسلام را مى ‏توان در دو مرحله‏ى «اندیشه» و «عمل» خلاصه کرد. مرحله اندیشه به این معناست که مسلمانان باید صفحه اندیشه و نیت خود را نه تنها نسبت به برادران دینى خود، بلکه نسبت به تمام انسانها و بلکه سایر موجودات نیکو و زیبا گردانند و اندیشه خیرخواهى، دوستى و سعادت آن‏ها را در سر بپرورانند و از نقشه کشى و توطئه چینى بر ضرر آنان بپرهیزند. امام على(ع) در این مورد مى ‏فرماید: خداى سبحان دوست دارد که نیت انسان درباره همنوعانش نیکو و زیبا باشد. (شرح غرر الحکم، ج 2، ص 667)

فرق اخلاق و آداب معاشرت

شاید برخی این طور تصوّر کنند که اخلاق و آداب یکی است و حال آن که چنین نیست، زیرا اخلاق از اوصاف روح به شمار می رود، ولی آداب از اوصاف اعمال و کارهای انسان است و نحوه صدور کارها بستگی به صفات روحی دارد.

اصول اخلاقی مانند قدرت اراده، شجاعت، سخاوت و غیرت و... با آداب و سنن ملّی، محلی و... فرق دارد چرا که آداب اجتماعی از امور نسبی است که با اختلافات محیطی فرق می کند. ولی زشتی و زیبایی اصول اخلاقی با اختلاف نژادها و ملّیت ها دگرگون نمی شود لذا در هیچ جای دنیا دیده نشده است که سخاوت و شجاعت را کسی بد بشمارد و دزدی را خوب.

چنانکه از مضامین احادیث بر می آید، آداب معاشرت را غیر از اخلاق ذاتی دانسته و به آن اهمیت زیادی داده شده. چرا که گاهی ممکن است شخص از نظر اخلاقی فردی ناصالح باشد، ولی در اثر تربیت و تأدیب درست و خوب، خُلق خوی او تغییر یابد. مانند آموزش امت اسلامی توسط پیامبر گرامی اسلام و ائمه اطهارعلیهم السلام که یکی از شؤونات امام معصوم این است که امت را با آداب نیک تأدیب کند و انسانهای منحرف را به راه راست هدایت نماید حتی ممکن است گاهی با تندی و حد زدن باشد. و اینک نمونه هایی از احادیث:

پیامبر گرامی اسلام فرمود:

«اَکْرِمُوا اولادَکُمْ وَ أَحْسِنُوا آدابَهُم»(6). «فرزندان خود را محترم بدارید و آنان را با آداب خوب و پسندیده با آنان رفتار نمایید».

«رَحِمَ اللَّهُ عبداً أعانَ ولَدَهُ علی برِّه بالإحسان إلیه، و التألّف له و تعلیمه و تأدیبه،»(7). «رحمت خدا بر کسی باد که در احسان و محبت به فرزند خود کوشا باشد و به او آداب خوب و نیک بیاموزد».

علی علیه السلام فرمود:

«أَدِّبِ الیَتِیمَ مِمَّا تُؤدِّبُ مِنهُ وَلَدَکَ»(8) «یتیم را با آنچه فرزندان خود را ادب می کنید، ادب نمائید». یعنی حتی ادب کردن منجر به زدن گردد.

امام صادق علیه السلام می فرماید: «ثلاثه?ٌ لیسَ معهُنَّ غُربه?ٌ: حُسن الأدب و کفّ الأذی و مجانبه?ُ الریب». «سه چیز است که شخص با داران بودن آنها احساس غربت نمی کند: ادب پسندیده و بی آزاری نسبت به مردم و دوری از شک و تردید».

پس معلوم می شود گرچه آداب، ناشی از اخلاق؛ و به عبارت دیگر اخلاق، پایه و مقدمه آداب است. ولی باهم فرق دارند و به وسیله ادب خوب؛ می تواناخلاق بد را تغییر داد

اداب معاشرت بالا: چگونه ارتباط برقرار کنیم

1. .    هیچ‌وقت بیش از 5 ثانیه مستقیما در چشم کسی نگاه نکنید و نگاه‌تان را به فرد دیگری بیندازید. تمرین این کار باعث می‌شود که به عادت تبدیل شود.
2.  هر فکری به ذهن‌تان خطور می‌کند را به زبان نیاورید، مراقب افکارتان باشید. با فکر حرف زدن به این معنا نیست که هر چیزی که در ذهن‌تان می‌گذرد را با بقیه در میان بگذارید،  بعضی از افکار مناسب نیستند و می‌توانند به روابط شما با دیگران صدمات جبران‌ناپذیری وارد کنند.
3.     هیچ‌وقت در مورد رابطه‌ی یک فرد با دیگران، اظهارِ نظر نکنید یا آن را محکوم نسازید، برای بیشتر افراد، این یک خط قرمز مهم است و اگر این مورد را رعایت نکنید، دیگران  فکر می‌کنند که شما به بدگویی و غیبت کردن عادت دارید که موجب دوری سایرین از شما می‌شود.
4.     هرگز غیبت نکنید، زیرا عملی منفی و ناشایست است و روابط بین افراد را بهم می‌زند.
5.     دانستن اطلاعاتی مانند تاریخ تولد، عادات، علایق، مدرسه‌ی دوران کودکی، جایی که در آن بزرگ شده‌اند، وضعیت تأهل، محل زندگی،‌ رویاها یا اهدافِ کسانی که با آنها در ارتباط هستید، بسیار مهم است.
6.     برای احوال‌پرسی، تبریک تولد یا سایر وقایع زندگی دوستان و آشنایان‌تان با آنها تماس بگیرید.

1.اداب معاشرت : همیشه مودب باشید

اگـر هـم از کـسی خوشتان نمی آید نیازی نیست که شان و منزلت خودتان را تا سطح اجـتمـاعی آن فرد تنزل دهید. مودب و با نزاکت بـاشید تـا بـرتـری خـود را نـسـبـت بـه آن شخص ثابت کنید.

2-اداب معاشرت: هیچگاه دشنام ندهید 

دشنام و ناسزاگویی مطلقا ممنوع می باشد. چون نشان دهنده آن است که شما قادر نیستید برای بـیـان عقاید خودتان از واژه ها ولغات مناسبتری بهره بگیریـد. از آن گذشته لاابالیگری همیشه دور از نزاکت و ادب می باشد.

3-اداب معاشرت: با صدای بلند صحبت نکنید 

هنگامی که با صدای بلند صحبت میکنید، بـاعث بالا بردن سطح استرس میان اطرافیان خود میگردید. بـلند صحبت کردن بیانگر آن است که شما قادر به بحث منطقی با دیگران نـیـستید و عجز شما را در استدلال معقولانه نشان می دهد و آنکه می خـواهـیـد حرف خودتان را با توسل به زور وخشونت به کرسی بنشانید . هـمـچـنـیـن بلند صحبت کردن سبب جلب توجه اطرافیان میگردد البته توجه منفی.

مقالات مرتبط: چگونه با اعتماد به نفس بالا صحبت کنیم|راز متقاعد کردن افراد|چگونه فن بیان قوی داشته باشیم|فن بیان |مبهوت کردن افراد

4.اداب معاشرت:خودتان را با ظاهری تمیز و آراسته متمایز کنید

ظاهر عالی داشتن، نیمی از باکلاس بودن است. لباس‌هایی بپوشید و از زیورآلاتی استفاده کنید که خوشایند و مناسب بدن‌تان باشند و هرگز چیزی نپوشید که با آن احساس راحتی ندارید. شما مجبور نیستید گران‌قیمت‌ترین لباس فروشگاه را به تن داشته باشید یا حتی همین لباس‌های گران‌قیمت را در یک حراجی خوب 

خریداری کنید، بلکه بهتر است به دنبال ظاهری منحصربه‌فرد و سنجیده باشید. تمیزی و بهداشت بسیار مهم است. هر روز دوش بگیرید و همیشه در جاهایی که برای اولین بار حضور می‌یابید با احساس و ظاهری تازه و شاداب حاضر شوید.

5.اداب معاشرت : لباس غیر رسمی نپوشید

اگر می‌خواهید برای مکانی رسمی یا نسبتا رسمی لباس بپوشید، بهتر است شرایط را به خوبی درک کنید. اگر کمی رسمی‌تر لباس‌ بپوشید، بهتر از این است که لباس‌ غیر رسمی به تن داشته باشید. ضمنا نباید برای حضور در یک محفل رسمی از لباس جین استفاده کنید. در مورد عُرف و رسوم پوشش جایی که قرار است بروید، اطلاعات کسب کنید و در صورت سردرگمی از میزبان یا دوستانی که آنها هم قرار است بیایند پرس‌و‌جو کنید.

6.اداب معاشرت : قبل از خروج از خانه، کاملا مرتب و آراسته باشید

شانه‌زدن، بستن دکمه‌ها، بستن بند کفش و… را در مکان عمومی انجام ندهید. یعنی کارهای لازم برای آماده شدن و کاملا آراسته بودن را پیش از خروج از خانه تمام کنید. قبل از اینکه از خانه بیرون بروید، لباس‌تان را مرتب کنید و هیچ کدام از این‌ها را برای بیرون از خانه باقی نگذارید.

7.اداب معاشرت : لباس و پوشش‌تان را متناسب انتخاب کنید

پوشش‌تان را هوشمندانه انتخاب کنید و با آن راحت باشید.

8.اداب معاشرت: در همه حال خوش‌ژست باشید

بخشی از باکلاس بودن، داشتن ژستِ خوب است. کمرتان را صاف نگه دارید، به جای اینکه به پایین نگاه کنید نگاه‌تان به جلو باشد و تا جایی که می‌توانید شانه‌های‌تان را پایین نیندازید. دست‌های‌تان را روی سینه ضربدری نکنید، آنها را طرفین‌تان نگه‌ دارید تا سینه‌تان فراخ باشد. اگر سرتان را بالا بگیرید، هم احساس باکلاس بودن می‌کنید و هم باکلاس به نظر می‌رسید. وقتی هم که می‌نشینید، قوز نکنید.

9.اداب معاشرت: متکی به خودتان باشید

شما باید با ادب و مبادی آداب باشید، اما برای خوشایند دیگران سر تعظیم فرود نیاورید. اگر این نکته را رعایت کنید، بعدها خواهید دید که چه امتیازاتی نصیب‌تان می‌شود. وقت و زمان در دسترس بودن‌تان را محدود کنید و در برخورد با دیگران برای خودتان حد و حدودی 

مشخص کنید تا آنها نیز از حریم شخصی‌تان آگاه شوند. به جای اینکه همیشه درگیر مشغله‌ها و برنامه‌های گوناگون باشید، زمانی را به خودتان اختصاص دهید تا خود واقعی‌تان را بهتر بشناسید؛ این شیوه خیلی باکلاس است! دیگران شما را به‌عنوان فردی خاص خواهند دید و احترام بیشتری برای شما قائل خواهند شد.

10.اداب معاشرت: جسور باشید

از طرز تفکر کنش‌پذیر – پرخاشگر دست بردارید؛ با این شیوه‌ی تفکر در نهایت سردرگم و دستپاچه خواهید شد. جسارت و بی‌باکی نشان‌دهنده‌ی پختگی، با فکر 

بودن و اعتمادبه‌نفس است. باکلاس بودن نیاز به تعادل فکری دارد و جسارت از اولویت‌های آن به شمار می‌رود.

11.اداب معاشرت: تظاهر به دانایی نکنید

وقتی در گروه یا پیش کسی هستید و صحبت در مورد موضوعی پیش می‌آید که اطلاعی درباره‌اش ندارید، مصلحت این است که بگویید در حال حاضر اطلاعی در این مورد ندارید، یا اگر می‌خواهید خودتان ادامه‌ی بحث را در دست بگیرید، درباره‌ی آن موضوع سؤال کنید و ببینید چه کسی در این مورد اطلاع خاصی دارد. این طر رفتار نه تنها بلوغ و پختگی شما را می‌رساند، بلکه نشان می‌دهد تا چه حد روشنفکر هستید. وقتی چیزی را نمی‌دانید و این عدم آگاهی را تأیید می‌کنید، دیگران احترام بیشتری به شما خواهند گذاشت.

12.اداب معاشرت: باملاحظه و دلسوز باشید

افرادِ واقعا باکلاس، ذاتا حتی از فکر اینکه اسباب مزاحمت دیگران شوند، آنها را برنجانند، راه دیگران را سد کنند یا به هر طریقی زحمتی برای دیگران ایجاد کنند، اجتناب می‌کنند. 

یک فرد باکلاس وقتی در میان غریبه‌هاست، سرش به کار خودش گرم است و کاری نمی‌کند که دیگران معذب باشند. افرادی که واقعا باکلاس هستند، نسبت به همه مهربان و رئوف 
هستند؛ چه مدیرعامل شرکت‌شان باشد و چه پستچی یا سرایدار. اشخاص باکلاس، اسم دیگران را می‌دانند و وقتی مرتبا دیدارشان می‌کنند آنها را به اسم‌شان خطاب می‌کنند، چه دربان باشد و چه همسر رئیس. این افراد با همه یکسان رفتار می‌کنند، با احترام و نزاکت.

13. آداب معاشرت را رعایت کنید

تا جایی که می‌توانید از عبارات مؤدبانه استفاده کنید، مثلا بگویید: «بله مامان»، «خیر آقا» و «متشکرم». با بزرگ‌ترها مؤدبانه رفتار کنید. اگر عطسه‌تان گرفت، دستمال جلوی دهان‌تان بگیرید. در میان جمع، خورده‌های غذا را از لای دندان‌هایتان درنیاورید. انگشت‌تان را در دهان یا بینی‌تان نکنید. سر میز غذا، دست کم آداب اصلی را رعایت کنید. قبل از شروع به خوردن، روی پاهایتان دستمال بگذارید. در میان جمع خودتان را نخارانید، موهایتان را برس نزنید، آرایش نکنید یا با لباس‌تان ور نروید. همه‌ی این کارها را می‌توانید در خلوت‌تان انجام دهید، پس صبر کنید تا جای مناسبی پیدا کنید. با خنده‌های ناگهانی و پر سروصدا، سکوت را نشکنید.

مشاهده لینک pdf مقاله:نحوه آداب معاشرت با اطرافیان