بیمه مسئولیت ، بخشی از سیستم بیمههای عمومی است. بیمه مسئولیت ،که به طور مستقیم در تنظیم روابط اجتماعی افراد جامعه، شناخت افراد از حقوق و مسئولیتهای یکدیگر و تأمین امنیت حرفهای مشاغل و فعالیتها، تاثیر گذار میباشد. بیمه مسئولیت ،در این مقاله به معرفی انواع بیمه مسئولیت میپردازیم.
لزوم خرید بیمه مسئولیت
هر فرد به فراخور نقش اجتماعی خود و فعالیتهایی که انجام میدهد ممکن است به سایر افراد صدمه جانی یا مالی وارد کند؛ همانطور که میدانید فرد در برابر این آسیب وارد شده «مسئول» است؛ و باید خسارت وارد شده را جبران نماید. گاهی ممکن است زیانهای وارد شده با افراد ثالث بسیار سنگین و پر هزینه و حتی گاهی جبران ناپذیر باشد. ما میتوانیم با خرید بیمه مسئولیت جبران این خسارتها را به شرکت بیمه منتقل کنیم.
به صورت کلی با اینکه بیمه مسئولیت ، جبران کننده خطرات و زیانهای رخ داده برای اشخاص ثالث است، اما بیمهگذار با توجه به جبران خسارت از سوی بیمهگر (شرکت بیمه) در زمان فعالیت خود، آرامش و اطمینان خاطر بیشتری خواهد داشت.
با توجه به اینکه نقش و مسئولیت ما در جامعه بسیار متنوع است؛ میتوان بیمه مسئولیت ، را به شاخههای بسیار متنوعی تقسیم کرد، اما با توجه به میزان استقبال و استفاده مردم از تعداد نسبتا محدودی از بیمههای مسئولیت و عدم آشنایی با شاخههای دیگر آن، شرکتهای بیمه هم بطور معمول تعداد کمی از این پوششها را به مردم میفروشند.
انواع بیمه مسئولیت
1) بیمه مسئولیت عمومی
در صورتی که در اثر فعالیت روزمره فرد یا افراد، خسارت و زیان جانی و مالی به اشخاص ثالث وارد شود، مطابق قانون، عامل زیان مسئول شناخته میشود و آن را مسئولیت عمومی مینامند. بیمههای مسئولیت عمومی به منظور پوشش این موارد صادر میشوند.
هر یک از شرکتهای بیمه بنا به استقبال مشتریان خود ممکن است شاخههای متفاوتی از بیمه مسئولیت عمومی را پوشش دهند. در اینجا به برخی از انواع بیمه مسئولیت عمومی که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند به اختصار اشاره میکنیم:
بیمه عملیات ساختمانی
در این بیمه نامه مسئولیت کارفرمایان در ارتباط با زیانهای مالی و صدمات جسمانی وارد به اشخاص ثالث در اجرای عملیات ساختمانی که ناشی از هر یک از عملیات تخریب، گودبرداری، پی کنی، نصب اسکلت فلزی و سایر کارهای عمرانی است، تحت پوشش میباشد.بیمه مسئولیت ، با این بیمه مسئولیت کارفرما و کلیه عوامل اجرایی به طور مشترک در مقابل اشخاص ثالث، تحت پوشش قرار میگیرد.
بیمه تمام خطر پیمانکاران (C.A.R)
بیمه تمام خطر پیمانکاران بیمهای است برای پروژههای در حال احداث عمرانی و ساختمانی و خسارتهای فیزیکی، غیر قابل پیشبینی و ناشی از حوادث در حین اجرای پروژههای عمرانی و زیر بنایی و عملیات ساختمانی انواع سازه از قبیل ساختمانهای مسکونی، اداری، برجها، کارخانجات، سیلوها، راهها، راه آهن، فرودگاه، سدها، پروژههای آبیاری و زهکشی، تونلها، پلها، لوله کشی فاضلاب، مخازن آب، موج شکنها و مانند آن را تحت پوشش قرار میدهد.بیمه مسئولیت ، به عبارت دیگر این بیمه کلیه خسارات و زیانهای وارد شده به اموال بیمهشده را به هر علت به جز مواردی که مشخصاً در بیمهنامه مستثنی شده، جبران مینماید.
بیمه مسئولیت آتش سوزی
بیمههای آتش سوزی خسارتهای وارد شده به اشخاص ثالث که در اثر گسترش دامنه آتش سوزی و انفجار در مجاورت محل وقوع حادثه است، و سبب ورود خسارات مالی و جانی به اشخاص ثالث میگردد را تحت پوشش قرار نمیدهد؛بیمه مسئولیت ، اما بیمه مسئولیت مدنی ناشی از آتش سوزی، کلیه زیانهای ناشی از خطراتی همچون آتش سوزی، انفجار، ترکیدگی لولههای آب و ضایعات آب وارد به اشخاص ثالث را جبران خواهد نمود.
بیمه مسئولیت جامع شهرداری
این بیمهنامه برای جبران تمام خسارتهای مالی و صدمات جانی ناشی از خطرات احتمالی عملیات عمرانی، زیر بنایی و … که تحت نظارت شهرداری انجام میشود، صادر میشود.
بیمه مسئولیت تابلوهای تبلیغاتی
این بیمهنامه برای جبران تمام خسارتهای مالی و صدمات جانی ناشی از خطرات احتمالی نصب و نگهداری تابلوهای تبلیغاتی در قبال اشخاص ثالث صادر میشود.
بیمه مسئولیت مجموعههای ورزشی
در صورتی که افراد در زمان حضور و استفاده از اماکن ورزشی همچون استخرها، سالنهای ورزشی و بدنسازی و انجام تمرینات و مسابقات، دچار حادثه منجر به نقص عضو، صدمات جسمانی و یا فوت شوند و مدیریت مجموعه، طبق قوانین، مسئول جبران خسارت وارد شده شناخته شود، خسارت جبران میگردد. در این حالت مناسبترین راه برای جبران غرامت حوادث پیشبینی نشده، تهیه بیمهنامه مسئولیت مدنی مجموعههای ورزشی است.
بیمه مسئولیت ، افرادی که در مراکز آموزشی درحال کار یا تحصیل هستند، بر عهده مدیران این مراکز میباشد. از این رو در صورتی که برای یکی از افراد در زمان حضور در مرکز آموزشی اتفاقی رخ دهد، خسارات آن بر عهده مدیران مراکز میباشد. بیمه مسئولیت مدیران مراکز آموزشی به منظور پوشش خسارتهای جانی احتمالی برای افراد در مراکز آموزشی صادر میشود.
بیمه مسئولیت مدیران اردوها
بیمه مسئولیت ، افرادی که در اردو هستند، بر عهده مدیر برگزارکننده اردو است. از این رو در صورتی که برای یکی از افراد در اردو اتفاقی رخ دهد، خسارات آن بر عهده مدیران اردو میباشد. بیمه مسئولیت مدیران اردوها به منظور پوشش خسارتهای جانی احتمالی برای افراد در اردوها صادر میشود.
بیمه مسئولیت مستأجر در مقابل موجر
مسئولیت نگهداری مورد اجاره در طول مدت قرارداد اجاره بر عهده مستأجر میباشد.بیمه مسئولیت ، بیمه مسئولیت مستأجر در مقابل موجر، برای پوشش خسارات مالی احتمالی است که در زمان اجاره برای مورد اجاره ممکن است رخ دهد.
2) بیمه مسئولیت حرفه ای
هر فرد به تبع شغل و حرفه خود ممکن است موجب بروز خسارت جانی و یا مالی برای افراد مرتبط با حرفه خود شود. بیمههای مسئولیت حرفهای متعهد جبران خسارتهای ناشی از شغل و حرفه افراد به دیگران است.
همانند سایر شاخههای بیمه، هر یک از شرکتهای بیمه بنا به استقبال مشتریان خود ممکن است شاخههای متفاوتی از بیمه مسئولیت حرفهای را پوشش دهند در اینجا به برخی از انواع بیمه مسئولیت حرفهای که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرند به اختصار اشاره میکنیم:
بیمه مسئولیت حرفهای پزشکان
بیمه مسئولیت حرفهای پزشکان متعهد است خسارت بدنی وارد به بیماران که ناشی از مسئولیت پزشک به علت اشتباه، غفلت یا قصور پزشک در تشخیص، معالجه، مداوا، اعمال جراحی و به طور کلی انجام امور پزشکی دچار صدمات جسمانی شده و یا فوت شوند، را جبران نماید.بیمه مسئولیت ، بیمهنامه مسئولیت حرفهای پزشکان بر اساس قانون مسئولیت مدنی و قوانین و مقررات نظام پزشکی کشور تهیه و تدوین گردیده است.
بیمه مسئولیت حرفهای پیراپزشکان
با توجه به ضرورت تأمین حرفهای پرستاران، بهیاران، تکنسینهای بیهوشی و اتاق عمل، تکنسینهای رادیولوژی، سیتیاسکن و M.R.I و نیز کارشناسان و تکنسینهای آزمایشگاه، نوارنگاری و C.S.R، این بیمه به منظور جبران خسارات ناشی از مسئولیت پیراپزشکان صادر میشود.
بیمه مسئولیت حرفهای مهندسین
این بیمهنامه برای پوشش خسارت جانی و مالی وارد به مالکین ساختمانها، اشخاص ثالث (شامل همسایگان، عابرین و …) و کارکنان اجرایی پروژه ساختمانی، ناشی از مسئولیت حرفهای مهندسین طراح، محاسب و ناظر ساختمان که عضو سازمان نظام مهندسی و دارای پروانه اشتغال از وزارت مسکن و شهرسازی و شماره امضا شهرسازی از شهرداری میباشند، عرضه شده است.
شد. بیمه مسئولیت ،بیمه مسئولیت آژانسهای مسافرتی (ویژه تورهای سیاحتی-زیارتی) به منظور پوشش خسارتهای جانی احتمالی برای مسافران تورهای سیاحتی و زیارتی صادر میشود.
بیمه مسئولیت حرفهای مسئول فنی بیمارستانها، کلینیکها و درمانگاهها
این بیمهنامه غرامت فوت و نقص عضو بیماران را که ناشی از تقصیر یا سهلانگاری مسئول فنی (در چهارچوب وظایف محوله از جانب وزارت بهداشت و درمان در محدوده بیمارستان) میباشد، جبران مینماید. خسارتهای وارد شده به افراد به دلیل عدم کارایی، فقدان و یا نقص در امکانات پزشکی، تجهیزات فنی، تأسیساتی، تغذیه نادرست در مدت مداوا، جراحی و دوران بستری بیمار که منجر به خسارتهای بدنی بیماران گردد، تحت پوشش بیمهنامه مسئولیت حرفهای بیمارستانها خواهد بود.
بیمه مسئولیت حرفهای مدیران و ناجیان استخر
در این بیمهنامه خسارات جانی وارد به شناگران که ناشی از مسئولیت مدیر استخر یا ناجیان غریق باشد، جبران میگردد. مدیر استخر میتواند جبران خسارات جانی وارد به ناجیان غریق را نیز از بیمهگر درخواست نماید.
ریق این بیمهنامه جبران خواهد شد.
بیمه مسئولیت حرفهای مدیر سینما
پوشش بروز خسارتهای جانی و خطرات احتمالی برای افراد استفادهکننده از سالنهای سینما، کنسرت و اجلاس به عهده مدیران این سالنها میباشد.بیمه مسئولیت ، بیمه مسئولیت حرفهای مدیران سالنهای سینما، کنسرت و اجلاس به همین دلیل صادر میشود.
بیمه مسئولیت حرفهای مدیران رستورانها
این بیمهنامه خسارات جانی ناشی از خطرات احتمالی افراد استفادهکننده از فضا و تجهیزات رستورانها و استراحتگاههای ساحلی را پوشش میدهد.بیمه مسئولیت ، برای پوشش خطرات احتمالی در این مکانها، بیمه مسئولیت مدنی مدیران رستورانها و استراحتگاههای ساحلی صادر میشود.
بیمه مسئولیت حرفهای نگهبانان مسلح بانکها
بیمهنامه مسئولیت نگهبانان مسلح بانکها، کلیه خسارات جانی و مالی ناشی از خطرات احتمالی نگهبانان مسلح بانکها را تحت پوشش قرار میدهد.
بیمه مسئولیت حرفهای تعمیرگاههای مجاز خودرو
این بیمهنامه با هدف پوشش کلیه خسارات احتمالی ناشی از خطرات موجود در تعمیرگاههای مجاز صادر میشود. بیمه مسئولیت ،مسئولیت تمام خسارتهای وارد شده بر خودروها در طول مدتی که در تعمیرگاهها هستند، بر عهده صاحبان تعمیرگاهها میباشد.
بیمه مسئولیت حرفهای وکلای دادگستری
این بیمهنامه با هدف پوشش مسئولیت خسارتهای مالی ناشی از مسئولیت وکلای دادگستری در مقابل اشخاص ثالث صادر میشود.
سایر انواع بیمه مسئولیت
بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان
بیمه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان، خسارتهای جانی و صدمات جسمانی وارد شده به کارکنان و کارگران (تمامی کارکنان شاغل در محدوده کارگاه، اعم از کارگران ایرانی و غیر ایرانی) در محیط کار و در حین انجام کار، که کارفرما مسئول آن شناخته میشود، را تحت پوشش قرار میدهد. بیمه مسئولیت ،منظور از جبران خسارت جانی، شامل پرداخت هزینههای پزشکی و غرامت نقص عضو یا فوت کارکنان میباشد. بیمهنامه مسئولیت مدنی کارفرما در قبال کارکنان خود به سه زیر شاخه تقسیم میشود:
- بیمهنامه مسئولیت کارفرما درقبال کارکنان بازرگانی، خدماتی، صنعتی، اداری
- بیمهنامه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان ساختمانی
- بیمهنامه مسئولیت کارفرما در قبال کارکنان عمرانی
بیمه مسئولیت قراردادی
این بیمه مسئولیت با هدف جبران خسارتهای مالی و جانی وارد شده به یک طرف قرارداد به علت تخلف طرف دیگر از تعهدات و شرایط مندرج در قرارداد میباشد. بیمه مسئولیت ،رشته بیمه مسئولیت قراردادی، خسارات مالی ناشی از موارد فوق را جبران مینماید.
جبران خسارتهای ناشی از مسئولیت مدنی بیمهگذار، طبق موضوع مندرج در شرایط خصوصی بیمهنامه در مقابل اشخاص ثالث است.
خسارتهایی که تحت پوشش بیمه مسئولیت مدنی قرار نمیگیرند
خسارتهایی که به دلیل عوامل زیر رخ دهد، حتی اگر بیمهگذار مسئول آنها شناخته شود، شامل تعهدات بیمهگر نخواهد بود:
- خسارت ناشی از عمد و تقلب بیمهگذار
- خسارت ناشی از انفجار هستهای و تشعشعات رادیواکتیو
- خسارت ناشی از جنگ و انقلاب و شورش و اعتصاب و عوامل دیگری از این قبیل
- خسارت ناشی از تخلف از قوانین و نظامات دولتی